Binnen een week gaat de traditionele zomerstop van Pulp deLuxe in. Om onze jaargang goed af te sluiten eindigen we met een Grensgebied-reeks over vormgevers van graphic novels. In een eerste van drie afleveringen komt Stijn Dams aan bod die al jaren de boekverzorging doet van de prachtige boeken van Bries.

Stel jezelf voor.
Hallo, ik ben Stijn Dams, een in Gent aangespoelde Kempenzoon en grafisch vormgever.
Samen met Ria van Bries timmer ik, naast mijn andere opdrachten, al een aantal jaar mee aan de weg van het getekende boek.

Waar haal jij doorgaans je inspiratie vandaan als je aan de vormgeving van een nieuw boek begint?
De inhoud vormt doorgaans de basis. Des te harder je daarin graaft, des te meer er komt bovendrijven wat aanleiding kan zijn voor een idee of vorm. Dat graven gebeurt meestal op het internet, maar kan evengoed leiden naar de bibliotheek of mijn eigen boekenkast. Even overleggen met de uitgever en/of auteur helpt ook om hoogte te krijgen van bepaalde gevoeligheden.

 

Een boek staat of valt met een uitgesproken papierkeuze.

Hoe begin jij meestal met de boekverzorging van een graphic novel?
Vaak heeft de tekenaar zelf al goed nagedacht over de invulling van elke pagina en het ritme van de tekeningen, zodat ik daar niet hoef in tussen te komen. Samen met de uitgever bekijken we dan mogelijke formaten, druk, papier en afwerking. Ik zet vervolgens een aantal bladspiegels uit zodat we kunnen zien wat het beste werkt.
Mijn rol als vormgever is verder eerder ondersteunend. Zorgen dat het boek bij de drukker geraakt en de fotogravure snor zit. Dit laatste wil nog wel eens een uitdaging vormen. De tekenaars hebben niet zelden iets specifieks voor ogen en dan is het kunst om dat druktechnisch gerealiseerd te krijgen.

Hoe belangrijk is de keuze van het papier voor jou in het geheel en welk soort papier gebruik je het liefst?
Een boek staat of valt met een uitgesproken papierkeuze. Doorgaans dicteert het werk welk papier het meest geschikt is, maar evengoed kan je tegen die logica in gaan. Zolang er ruimte is om hierover na te denken, ben ik een gelukkig man.

 

Van welke graphic novels waarvan jij de boekverzorging van deed ben je het meest trots op en waarom?
‘O scenario’ van de broers Pollet, uitgegeven bij Bries steekt er voor mij bovenuit. Aanvankelijk zorgde het omslag van dit boek voor kopzorgen bij de tekenaar. Het idee om er iets kleins op te zetten en met de hand te beletteren werkte niet. Uiteindelijk kwamen we tot de conclusie dat de eerste pagina uit het verhaal de indrukwekkendste is en dat die bovendien geen dialoog bevat. Door de titel vooraan weg te laten en meteen op de kaft te starten met die tekening, was het probleem opgelost. Deze radicale ingreep bleek wonderwel samen te gaan met het sobere zwart-wit karakter van het boek. Verder werd er veel energie gestoken in de fotogravure: een duotone van tweemaal zwart op ongestreken papier om mooi diepzwart te krijgen.

 

Aan welke boeken ben je momenteel bezig?
Drie boeken voor Bries zitten in de pijplijn. Maelstrom van Céline Hudréaux: een poëtische beeldroman gebaseerd op Afdaling in de Maalstroom van Edgar Allan Poe, Going up in Smoke van Nik Heemskerk en Milo Cremer Eindhoven over de geschiedenis van het roken (waar momenteel nog een crowdfunding-actie van loopt via voordekunst, nvdr) en I Love Lamelos van Lamelos.

---