In een nieuwe Grensgebied-aflevering steken we vanavond letterlijk de grens over. In Nederland bundelden heel diverse partijen de krachten voor De Nieuwe Garde. Net voor de zomer berichtten we jullie nog over hun nulnummer. Intussen hebben ze ook een vingerdikke anthology op de markt gebracht én vorige maand hadden ze hun eigen Stripmarkt in Zwolle. Hoog tijd dus om eens op visite te gaan bij onze conculega’s.

door Bruno Willaert.

Wat moet de lezer weten over De Nieuwe Garde en bij aanvulling over De 9e Kunst?
Het zaadje van De 9e Kunst ontkiemde tijdens lange gesprekken die wij voerden tijdens een bezoek aan het Stripfestival in Angoulême. Wij, dat zijn Peter Moerenhout, Sigge Stegeman en Stefan Nieuwenhuis. We vonden dat de Nederlandstalige stripjournalistiek – met name online – te vaak bleef steken in recensies, interviews en nieuwtjes. Bovendien werd het merendeel van het aanbod gemaakt door en voor fans. Alles was altijd geweldig, fantastisch en heerlijk. We misten een kritische noot en het verlangen ook een connectie te maken met de wereld buiten de strip. We keken daarvoor bijvoorbeeld naar een tijdschrift als Stripgids, dat inhoudelijk heel interessant is. Onze ambitie was om dat online te bereiken. In dat gat sprongen we met De 9e Kunst.

De stripwereld is niet bepaald een afspiegeling van de wereld om ons heen. Verre van.

De Nieuwe Garde ontstond doordat wij wel zagen dat er een heel actieve generatie nieuwe stripmakers is, in weerwil van alle onheilsberichten over een krimpende stripmarkt en een acute vergrijzing. Je moet er alleen even voor uit je belegen bubbel weg. We zien veel enthousiasme en veel talent, vooral online en op comic cons en aanverwante beurzen, maar evengoed bij de opleidingen.

 

Het probleem is dat de stripwereld, in ieder geval in Nederland, nog altijd sterk gericht op de oudere verzamelaar met zijn strips over straaljagers, piraten en de Tweede Wereldoorlog. Dat zie je vooral aan het aanbod van de traditionele stripuitgevers. Het is veel van hetzelfde, gericht op een steeds kleinere groep vergrijzende liefhebbers. Jonge auteurs maken andere strips over heel andere thema’s. Die halen hun inspiratie uit webcomics, manga, games en tekenfilms – en hun eigen leven. Wij wilden die makers een podium bieden om eens te laten zien hoeveel talent en enthousiasme er momenteel rondloopt. Voor hun, maar evengoed voor alle mensen die niet weten wie er aan de poorten kloppen.

Vorige maand werd de eerste anthologie van De Nieuwe Garde boven het doopvont gehouden op een eigen festival in Zwolle. Hoe is het idee ontstaan?
Terwijl we bezig waren met het boek ontstond het idee om ook een stripmarkt te organiseren, om het podium voor de jonge makers zo groot mogelijk te maken. Zwolle was daarvoor een logische keus, vanwege de aanwezigheid van ArtEZ en hun opleiding Comic Design. Op die manier konden we de handen in elkaar slaan. Later kwamen ook de bibliotheek en de gemeente daar als partners bij. Op zeker moment kwam Academiehuis Grote Kerk in beeld als locatie. Daar konden we vijfenzeventig tafels kwijt en om die allemaal te vullen zijn we betrokken uitgevers, tijdschriften en andere stripmakers gaan uitnodigen die volgens ons binnen het concept pasten. Met dat concept bedoelen we de nieuwe wind die wat ons betreft een storm mag worden: met uitgevers en tijdschriften die gericht is op jonge makers en lezers. Dat het een succes is geworden, verbaast ons eerlijk gezegd niet. Dat het voor veel mensen een verrassing was juist wel. We hopen met De Nieuwe Garde en met de stripmarkt voorgoed te laten zien dat er echt een nieuwe generatie stripmakers is opgestaan.

 

Veel namen uit jullie boek kent de Pulp deLuxe-lezer al van op onze website, maar het viel me op dat jullie vooral rekruteerden uit recent afgestudeerden van LUCA School of Arts Brussel en ArteZ Zwolle. Hoe maakten jullie de selectie?
We hebben eerst een guerrilla mailing op poten gezet. We hebben een mail gestuurd naar ingewijden, betrokkenen, jonge makers, docenten en uitgevers. Allemaal mensen met een enorm netwerk. Die mail was een oproep aan nieuwe stripmakers om ons gezamenlijk te gaan profileren. Met een tijdschrift, met een anthologie, en met zoveel mogelijk tamtam. Dat ging als een lopend vuurtje. We hadden ongeveer vijfentwintig aanmeldingen verwacht, maar binnen de kortste keren waren dat er vijftig en inmiddels zijn het er meer dan tachtig. En nog steeds melden mensen zich aan. Ze zien wat we doen en wat De Nieuwe Garde voor ze kan betekenen.

Die aanmeldingen gingen vergezeld van portfolio’s en zo hadden we een goede indruk van wat we konden verwachten. Een groot deel van de aanmelders hebben we toen verzocht een strip in te leveren voor de anthologie, die daarmee een mooie dwarsdoorsnede is van het huidige jonge striplandschap.

 

In Nederland is dat striplandschap druk bevolkt met bladen zoals Zone 5300, Aline, Wobby, Eppo, StripGlossy, Stripnieuws en Stripschrift en festivals zoals Stripdagen Haarlem, Stripfestival Breda en CrossComix. Hoe zien jullie jullie plaats hierbinnen?
Als een onafhankelijke speler vooral. We werken graag samen en hebben een behoorlijk netwerk, maar we gaan onze eigen weg. We stellen onszelf vragen over hoe de stripwereld werkt en hoe ze samenspeelt met de wereld daarbuiten. Die onderzoeksvragen delen we op de website, met onze bevindingen. De anthologie kwam ook voort uit zo’n onderzoeksvraag, met een flink boek als resultaat. Daarmee zijn we niet gelijk een uitgeverij – of een organisator van stripmarkten. Onze thuisbasis is onze website, waar we graag wat zaken op scherp zetten en ons richten op meer dan enkel het stripminnend publiek. Dat op scherp zetten moet opbouwend worden gezien. Als de stripwereld zichzelf serieus neemt, moet het ook een serieuze en scherpe discussie kunnen voeren. Niets is altijd alleen maar leuk en aardig.

Waar we zelf erg blij van worden, is dat we een hele diverse redactie hebben, en dat levert een brede kijk op het medium op. Je ziet dat goed in onze eindejaarslijstjes. Daarin staan Franco Belgische strips, manga, superhelden, graphic novels en webcomics naast secundaire literatuur en zelfs papers over strips. Die diversiteit is een bewuste keuze. De strip is enorm veelzijdig en dat dragen we ook graag uit. Als je op buitenlandse festivals rondloopt besef je dat wij hier op dat vlak nog wel een paar stappen kunnen en moéten maken. Het mag echt wel wat diverser. De stripwereld is niet bepaald een afspiegeling van de wereld om ons heen. Verre van.

Wat brengt de toekomst? Komt er nog een tweede boek én festival?
Het wordt in de toekomst interessanter een diverser, als het aan ons ligt. Er komt in ieder geval een tweede Nieuwe Garde Stripmarkt, op zaterdag 11 maart 2023. En weer in Academiehuis de Grote Kerk in Zwolle, ongeveer de mooiste stek voor een stripmarkt. Meteen een tweede anthologie zit er voorlopig niet in, dat is wat onlogisch, maar er zijn wel gelijkaardige plannen. We zijn in Haarlem met een journalistiek programma en we gaan later dit jaar de landsgrenzen over met De Nieuwe Garde, vertaald en al, maar daar kunnen we op dit moment nog niets over zeggen. Dat wordt uiteraard binnenkort aangekondigd op 9ekunst.nl.

 

De Nieuwe Garde telt 240 pagina’s en is verschenen bij De 9e Kunst.

Website De Nieuwe Garde »

---